Sadownictwo

Na terenie Gminy Szydłów znajduje się ok. 1720 ha sadów (dane wg Powszechnego Spisu Rolnego z 2010 r.), w 80 procentach śliwowych. Dogodne warunki klimatyczno-glebowe, a zara­zem wysoka kultura prowa­dzenia sadów powodu­je, iż owoce z Szydłowa cieszą się uznaniem i dużym popytem na giełdach rolno-spożywczych w centralnej i południowej Polsce, a także za granicą.

Produkcja śliwek na terenie gminy stanowi znaczny udział ogólnej produkcji krajowej i waha się w poszczególnych latach od 10 do nawet 25 procent. Według relacji Kazimierza Zarzyckiego, prezesa Spółdzielni Producentów Owoców „Dobrysad”, w 2011 r. w gminie wyprodukowano 20 tys. ton śliwek. Biorąc pod uwagę, że – jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego - produkcja krajowa wyniosła w tym roku około 99 tys. ton, można z całą pewnością stwierdzić, że co piąta polska śliwka w 2011 r. pochodziła z Szydłowa.

Śliwki

Nieznany jest dokładnie czas, kiedy w okolicach Szydłowa zaczęto uprawiać śliwki. Już jednak w XIV-wiecznych zapisach znajdujemy informacje o ogrodach w Szydłowie z których płacono tzw. ogrodne. Co jednak w nich uprawiano, o tym dokumenty nie wspominają. Jak informuje Ludwik Lewin w jednym z numerów czasopisma „Kuchnia”, w XVIII wieku celnicy zatrzymali na Wiśle dwóch Żydów z Szydłowa. Okazało się, że przemycali śliwki. W „Słowie Ludu” z 25 listopada 1988 r. możemy znaleźć informacje o uprawie śliwki przed wojną. Jadwiga Karolczak relacjonowała wówczas: „Jak tylko sięgnąć pamięcią – Szydłów słynął ze śliwek suszonych. Pod jesień snuł się w miasteczku zapach dymu i owoców, pan Janusz Jaskólski, dyrektor tutejszego Gminnego Ośrodka Kultury powiada, że umiejętność suszenia śliwek nabyli Szydłowianie od Żydów. Bo to jest prawdziwa sztuka. Trzeba mieć specjalne twarde drzewo, doglądać owoców noc, nie noc. Przed wojną śliwki z Szydłowa cenione były w Łodzi i w Warszawie, ludzie robili na nich dobry interes”.

Obecnie w ofercie sadowników znajdują się głównie śliwy deserowe oraz dla przemysłu przetwórczego. Śliwy deserowe (od odmian najwcześniejszych: Ruth Gerstetter, Herman, Cacanska Rana, po późne: Bluefre, President oraz bardzo ceniona stara odmiana Węgierka Zwykła) stanowią znaczący udział w ogólnej produkcji. Sadownicy uprawiają także znaczne ilości owoców przydatnych dla przemysłu przetwórczego: Węgierkę Łowicką, Węgierkę Dąbrowicką oraz Stanley. Oprócz śliwek, w ofercie znajdują się jabłka różnych odmian oraz gruszki, czereśnie i wiśnie. Owoce przechowywane są w chłodniach, których potencjał przechowalniczy wynosi około 3,5 tys. ton.

Kwitnący sad morelowy

Oto lista 46 odmian śliw uprawianych na terenie gminy: Althana, Angelano, Anna Spath, Bluefre, Brzoskwiniowa, Čačanska Lepotica, Čačanska Najbolja, Čačanska Rana, Čačanska Rodna, Damacha, Diana, Earliblue, Elena, Empress, Haganta, Herman, Japońska (Kometa), Jojo, Jubileum, Kalipso, Lovena, Mieszaniec 589007 (Amers), Mirabelka (Ałycza), Najdiena, Oneida, Opal, Presenta, President, Record, Renkloda Althana, Renkloda Ulena, Ruth Gerstetter, Sanctus Hubertus, Shiro, Silvia, Stanley, Sułtan, Tegera, Top, Tophit, Valjevka, Valor, Węgierka Dąbrowicka, Węgierka Łowicka, Węgierka Wczesna, Węgierka Zwykła.

Oprócz śliwek surowych sadownicy oferują lokalny produkt, jakim jest wędzona śliwka szydłowska. Suszenie odbywa się na tzw. laskach. Metoda ta pozostaje niezmieniona od wielu pokoleń. Do produkcji śliwki wędzonej wykorzystuje się wyłącznie owoce odmian śliwy domowej (łac. Prunus domestica). Surowcem są takie odmiany jak: Węgierka Zwykła, Stanley, Amers, Węgierka Dąbrowicka, Empres, Damacha, Oneida, Jojo, Top, Valjevka. Owoce tych odmian odznaczają się dużą zawartością cukru oraz stosunkowo niedużą zawartością wody.

Zbiór owoców prowadzony jest w okresie od sierpnia do października. Partie przeznaczone do suszenia są ręcznie segregowane, a następnie podwędzane w specjalnych, tradycyjnych suszarniach. Owoce wędzi się gorącym powietrzem wraz z dymem uzyskanym ze spalania twardego drewna liściastego: dębu, grabu, buka lub drzew owocowych. Temperatura, w jakiej są podsuszane i podwędzane śliwki powinna wahać się od 45°C do 90°C. Cały proces suszenia i wędzenia trwa przeciętnie około 48 godzin.

Śliwka szydłowska wędzona

29 października 2010 r. Komisja Europejska wpisała śliwkę szydłowską suszoną do rejestru produktów rolnych objętych ochroną na obszarze Unii Europejskiej. Produkt z Szydłowa został wpisany do rejestru Chronionych Oznaczeń Geograficznych. Wniosek o rejestrację złożyły wspólnie trzy podmioty: Spółdzielnia Producentów Owoców „Dobrysad”,Stowarzyszenie Producentów Owoców i Kółko Rolnicze w Szydłowie.

Duży potencjał rozwojowy ma inny produkt lokalny - śliwowica szydłowska. Wniosek o wpisanie jej na ministerialną listę produktów tradycyjnych złożyło Stowarzyszenie Producentów Owoców w Szydłowie (SPO zostało rozwiązane w 2014 r.).

Oprócz śliwek, na terenie gminy uprawiane są także popularne odmiany jabłek m.in. Champion, Decosta, Gala, Gloster, Idared, Jonagold, Jonika, Ligol, Rubin. Uprawiane są także gruszki (m.in. Faworytka, Konferencja, Lukasówka), czereśnie, wiśnie, brzoskwinie, morele. Wśród upraw rolniczych wspomnieć należy także o uprawie na terenie gminy borówki amerykańskiej, szparagów, kapusty pekińskiej.

Na terenie gminy funkcjonuje Spółdzielnia Producentów Owoców „Dobrysad”, które powstało w 2004 r. Swoje działania koncentruje na zapewnieniu rynku zbytu na owoce oraz ich promocji w Polsce i za granicą. Spółdzielnia liczy 17 członków. Średnia wielkość gospodarstwa wśród członków spółdzielni wynosi 10 hektarów.

Jednym z najbardziej istotnych przejawów promocji śliwek z Szydłowa jest organizacja imprezy plenerowej pod nazwą Święto Śliwki. Do 2021 roku odbyły się 23 edycje tej imprezy.

Dyżury specjalisty ŚODR

• 03.08.2022: Święto Śliwki 2022
• 17.03.2022: Serwis Agro-Market24.pl
• 15.03.2022: Wyjazd na Targi Techniki Rolniczej AgroTech 2022
• 15.03.2022: Targi Techniki Rolniczej AgroTech 2022
• 13.08.2021: O szydłowskich śliwkach w "Pytaniu na śniadanie"
• 10.08.2021: Dwa dni świetnej zabawy ze śliwką w roli głównej
• 02.08.2021: Promocja śliwek na Święcie Śliwki
• 06.07.2021: Targi Sadownictwa i Warzywnictwa 12 i 13 stycznia 2022 r.
• 01.06.2021: Urząd przyjmuje wnioski po gradobiciu
• 31.05.2021: Wnioski o oszacowanie szkód - grad 2021
• 21.04.2021: Szydłowskie sady budzą się do życia
• 08.03.2021: Pismo Wojewody Świętokrzyskiego w/s kredytów preferencyjnych
• 01.06.2020: Pomoc w wypełnianiu wniosków do ARiMR
• 20.05.2020: 150 tys. zł premii dla młodego rolnika
• 14.05.2020: Wnioski o oszacowanie szkód spowodowanych przymrozkami
• 14.02.2020: Rusza Platforma Żywnościowa
• 20.01.2020: Szkolenie chemizacyjne uzupełniające
• 07.01.2020: X Targi Sadownictwa i Warzywnictwa 2020
• 14.10.2019: Pismo dot. pomocy dla poszkodowanych rolników
• 30.09.2019: Tak wędzą od pokoleń
• 19.08.2019: Spotkanie dla sadowników w sprawie śliwki suszonej
• 08.08.2019: Wojewoda Świętokrzyski spotkała się z sadownikami
• 08.08.2019: Burmistrz wystosował apel do ministra
• 08.08.2019: Szacowanie szkód w związku z opadami gradu
• 07.08.2019: Katastrofalny opad gradu w Gminie Szydłów
• 02.07.2019: Szacowanie szkód w związku z opadami gradu
• 31.05.2019: Informacje o programach ARiMR
• 28.05.2019: Zapisy na szkolenie chemizacyjne podstawowe
• 20.05.2019: Wnioski o oszacowanie szkód - grad
• 24.04.2019: Pomoc w wypełnianiu wniosków do ARiMR
• 15.03.2019: AgroUnia zaprasza na spotkanie
• 12.03.2019: Targi Techniki Rolniczej "Agrotech" 2019
• 20.02.2019: Szkolenie chemizacyjne (opryskiwacze)
• 18.02.2019: Informacja w sprawie planu nawożenia azotem
• 18.02.2019: Szkolenie z wypełniania wniosków w eWniosekPlus
• 05.02.2019: Zaproszenie na Targi Horti-Tech 2019
• 01.02.2019: Zaproszenie dla sadowników z Gminy Szydłów
• 28.11.2018: Zaproszenie na szkolenie: Pszczoły w sadownictwie
• 27.11.2018: Zaproszenie na konferencję rolniczą
• 20.11.2018: Innowacyjne rozwiązania dla upraw ogrodniczych