Kościół św. Władysława

Kościół pw. św. Władysława należy do tzw. „serii baryczkowskiej” - kościołów ekspiacyjnych ufundowanych przez króla Kazimierza Wielkiego w ramach pokuty za spowodowanie śmierci księdza Marcina Baryczki.

Wybudowano go około 1355 r. z cegły, co samo w sobie już jest wyjątkiem, bowiem wszystkie budynki z tamtego okresu, a także późniejsze, wznoszono z miejscowego wapienia. Pierwotna świątynia wzniesiona była na planie prostokąta z wielobocznym prezbiterium. Sąsiadująca z prezbiterium zakrystia posiada oryginalne, gotyckie sklepienie żebrowe. W okresie renesansu do nawy głównej dobudowano nawę boczną o sklepieniu kolebkowym.

Świątynia przez ponad 650 lat swego istnienia podlegała licznym zmianom. W 1630 r. strawił ją pożar, na skutek którego runął dach kryty ciężką, rzymską dachówką oraz sklepienia. Farę odbudowano, jednakże pierwotny wygląd przywrócono jedynie w prezbiterium. Wnętrza otynkowano, zniszczone laskowania okienne usunięto i zastąpiono drewnianymi oknami. Dach pokryto drewnianym gontem.

W 1944 r. fara doznała kolejnych dużych zniszczeń wskutek działań frontowych. Spłonął wtedy m.in. dach świątyni. W latach 1945-48 kościół został odrestaurowany. W trakcie renowacji odkryto dwa bogate, gotyckie portale z XIV wieku - południowy i zachodni.

Kościół św. Władysława
Kościół p.w. św. Władysława. Fot. P. Walczak

Dzwonnica

Dzwonnica została zbudowana w 1724 r. na rzucie kwadratowym ze ściętymi narożnikami. Według jednej z hipotez powstała ona na skutek przebudowy istniejącej w tym miejscu baszty obronnej. Wskazywać na to mają wąskie, prostokątne otwory strzelnicze i ślady wejścia na poziom chodnika straży, znajdującego się na murach obronnych. Pierwotnie, na wszystkich czterech narożnikach dzwonnicy umieszczone były potężne, kamienne rzeźby: Matki Bożej z Dzieciątkiem, św. Jana Chrzciciela, św. Michała i św. Krzysztofa.

Kościół św. Władysława. Po prawej stronie dzwonnica.
Kościół p.w. św. Władysława. Po prawej stronie dzwonnica. Fot. P. Walczak

Wikariówka

Wikariówka, a właściwie jej ruiny, znajdują się na południe od kościoła parafialnego, przy murze obronnym. Był to gotycki budynek z nadbudowanym później piętrem. Zbudowano go prawdopodobnie na przełomie XIV i XV w. Zachowane wejście do piwnic posiada odrzwia ciosowe, ostrołukowe. Budynek został zniszczony podczas bombardowania w 1944 r.