Skarbczyk (Szydłów, woj. świętokrzyskie) łączy w sobie wiele elementów, które powstawały w różnym czasie. Na przełomie XIII/XIV w. wzniesiono w tym miejscu cylindryczną wieżę ostatecznej obrony. W poł. XIV w., podczas budowy przez Kazimierza Wielkiego murów miejskich, wieżę rozebrano i wzniesiono nową, przesuniętą w stosunku do pierwotnej o niecały metr w kierunku zachodnim. Fundamenty obydwu wież (każda o średnicy ok. 11 metrów) zachowały się i były przedmiotem dokładnych badań archeologicznych. Są one uczytelnione w terenie.

Skarbczyk z XVI w. pełni obecnie rolę nowoczesnego Muzeum Zamków Królewskich (2020). Fot. P. Walczak

Zapewne w 1 połowie XV wieku na północ od starszej z wież wzniesiono wieżę mieszkalną (donżon). Kolejna rozbudowa miała miejsce w 1 połowie XVI w., kiedy starostą szydłowskim był Krzysztof Szydłowiecki herbu Odrowąż, jedna z najbardziej wpływowych postaci w ówczesnej Polsce. Wtedy to doszło do rozbiórki kazimierzowskiej wieży ostatecznej obrony oraz dostawienia do donżonu skrzydła zachodniego, co ukształtowało obecną, bryłę Skarbczyka o ujednoliconych renesansowym detalu architektonicznym.

Przez wiele lat budynek był malowniczą ruiną, uwiecznioną na XIX i XX w. rysunkach i fotografiach. Funkcje użytkowe przywrócono mu pod koniec lat .50 XX w. Do 2018 r. mieściła się tu biblioteka i muzeum.

Pod koniec 2019 r. powstało w nim Muzeum Zamków Królewskich, które wprowadza turystę w tematykę zamku szydłowskiego w szerokim kontekście europejskim. Znajduje się tutaj 10 makiet zamków, realistyczne manekiny w strojach z epoki, instalacje odwzorowujące m.in. piwnicę zamkową czy działanie pieca hypokaustycznego. Muzeum wzbogacone jest w bogatą warstwę multimedialną skierowaną do dzieci i dorosłych. Przy pomocy ekranów dotykowych można pobawić się w aplikacjach multimedialnych, takich jak „Oblężenie zamku” czy „Turniej rycerski”. Można wirtualnie napalić w kominku aby ogrzać komnatę przed przybyciem króla oraz przynieść wino na wieczorną ucztę. Całość uzupełniona została o ekspozycje artefaktów odkrytych podczas eksploracji archeologicznych szydłowskiego zamku m.in. monet, narzędzi, elementów ubioru i uzbrojenia, kafli oraz naczyń ceramicznych.

Więcej przeczytasz w ofercie turystycznej Szydłowa.