ENGLISH: The Jews from Szydlow near Kielce
Żydzi Szydłowa
W Szydłowie, leżącym w centralnej Polsce, 50 km od Kielc, istnieje najstarszy, udokumentowany cmentarz Żydowski pochodzący z początków XV wieku. W roku 1564 wybudowano dużą murowaną synagogę, istniejącą do dzisiaj; to najstarsza, zachowana synagoga na Ziemi Kieleckiej. Przed II wojną mieszkało w Szydłowie około 680 Żydów, co stanowiło około 30% ogólnej liczby ludności.
Na początku października 1942 r. wyprowadzono Żydów szydłowskich do Chmielnika, leżącego 19 km od Szydłowa. Kto nie mógł iść, zostawał natychmiast rozstrzelany. Z Chmielnika trafili do obozu w Treblince. Wszyscy zostali zagazowani i spaleni.
Cmentarz w Szydłowie, stan obecny.
Leib Lenski przy grobie swojej siostry Perl Ksienski, która zmarła w wieku 15 lat w 1925 r.
Nina Baran ur. w Szydłowie, w rodzinie Warga. Zamordowana w 1942 r. Jej syn przeżył.
Leib Gorfinkel, jego żona Pesel, córki Lea i Riva, oraz synowie Yoshka i Avraham. Cała rodzina zginęła w 1942 r.
Co chcemy zrobić?
- Cmentarz żydowski jest całkowicie opuszczony. Młode pokolenie nawet nie wie, że tam jest pochowanych około dwóch tysięcy ludzi. Chcemy więc ogrodzić i odnowić ten żydowski cmentarz.
- Pragniemy ustalić niektóre nazwiska i koleje losu naszych żydowskich sąsiadów. Żyli w Szydłowie około 600 lat. Dlatego piszemy książkę pt.: „Żydzi w historii Szydłowa”. W książce zamieszczone będą m.in. interesujące wywiady z najstarszymi mieszkańcami Szydłowa, którzy wspominają ludność żydowską. Otwarcie odnowionego cmentarza żydowskiego oraz promocja książki planowana jest do końca listopada 2017 r.
Kto przewodniczy pracom?
Wykonanie tych dwóch zadań wzięło na siebie Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Szydłowskiej.
Kto za to zapłaci?
Pokrycie kosztów realizacji tych dwóch zadań nastąpi z dobrowolnych donacji ludzi o wielkich sercach. Łączny koszt ogrodzenia i uporządkowania cmentarza, wydania książki w języku polskim i angielskim wyniesie ok. 100 tys. zł.
Osoby, które posiadają jakieś wspomnienia o Żydach szydłowskich, lub jakieś pamiątki, bardzo prosimy o kontakt: Paweł Mazanka, e-mail: p.mazanka@uksw.edu.pl lub: Gminne Centrum Kultury w Szydłowie, e-mail: gck@szydlow.pl
Cmentarz żydowski w Szydłowie z macewą, stan obecny.
Ofiary na powyższe dwa cele prosimy kierować na konto Towarzystwa:
Bank Spółdzielczy w Szydłowie, numer: 20 8521 0006 2001 0000 0345 0003
Dziękujemy za każdą przysłowiową „złotówkę”. Razem dokonamy tego pięknego dzieła!
Nazwiska ofiarodawców, którzy wpłacą do 1000 zł zostaną wpisane do książki: „Żydzi w historii Szydłowa”. Otrzymają oni tę książkę wraz ze specjalnym podziękowaniem.
Oprócz tego, nazwiska ofiarodawców, którzy wpłacą 1000 zł i więcej, zostaną uwiecznione na specjalnej płycie wdzięczności na cmentarzu żydowskim w Szydłowie.
